Selamlar!

Lazer bateri, yani havaya doğru giden lazer ışınlarına dokunarak davul (veya programladığımız başka bir ses seti) sesi çıkaran bir müzik aleti nasıl yapabiliriz?

Aslında basit bir konsept, ışık sensörleri koyacağız, bu sensörlerin üzerine gelen ışık miktarı belirli bir eşik değeri aştığında ses dosyasını çaldıracağız. Ancak bazı püf noktaları var, onları göz önüne almadan bu işi kotaramayız.

Şimdi normalde bu tip sistemler alıcı ve verici olarak 2 parça halinde çalışır.

Lazer kaynağından çıkan ışın direkt olarak karşıdaki sensörün üzerine düşer, ve o ışın herhangi bir nedenle kesildiği anda sensörün okuduğu değer değişir, ve sistemi tetikler.

Biz burada taşınabilir bir şey yapmak istediğimizden, lazerlerin karşısına bir şey koyamıyoruz. O sebeple de lazerlerin yanına bir ışık sensörü koyuyoruz. Gelen lazer ışını elle kesildiğinde, yansıyarak sensörün üzerine düşen ışık miktarı değişiyor, ve biz bu değişime göre ses dosyalarının çalınmasını tetikliyoruz.

5 adet sensörümüz var, bu istediğimiz kadar olabilirdi (pinler yeterli geldiği sürece), ve her sensör farklı bir ses dosyasını tetikliyor. 

Dolayısıyla basitçe, sensörlerden gelen değeri ölçüyoruz, değişim olanın hangisi olduğuna göre sd kartımız üzerindeki ses dosyamızı okutup hoparlöre gerekli sinyalleri gönderiyoruz.

Ses dosyaları herhangi bir ses dosyası olabilir, dolayısıyla bu aleti istediğiniz herhangi bir müzik aletine çevirmeniz mümkün. Biz ilk önce bunu lazer gitar yapacaktık, yani önce yerden tavana çıkan 6 adet gitar teli olarak kullanıp, sonrasında da geliştirip bunu gitarın üzerine monte edecektik. Ardından zaten 2 gitarımız var, bunu da davul yapalım dedik. Gerçi ben sisteme sitarından mehter marşlarına kadar her şeyi koydum ve aletin üzerine ses setimizi değiştirebileceğimiz 3 adet 2’li komutatör de koydum. Dolayısıyla aslında sadece lazer bateri değil, genel bir lazer müzik aleti yaptık.

MALZEME LİSTESİ:

1. 5 adet lazer pointer. Bunun sayısı keyfinize kalmış. Kaç tane istiyorsanız, vereceğim kodda ona göre değişiklikler yapın, benim için 5 adet yeterliydi.
2. Herhangi bir Arduino modeli – Basitlik açısından hep Arduino’dan gidiyoruz, anlattığım projeler, özel olarak belirtmiyorsam istediğiniz herhangi bir sistemle yapılabilir. Üzerindeki Atmel çipi kolayca programlayarak sadece onu da kullanabilirsiniz, sizin bilgi ve tecrübe seviyenize kalmış. İleride detaylıca anlatacağım.
3. SD Card modülü veya Shield. İkisinin de bağlantı şekli benziyor, shieldi kullanması çok daha kolay, ekstra bc547 transistör kullanmanıza gerek kalmıyor. Sadece modülü kullanacaksanız, güvenlik robotundaki kart şemasına bakarak bağlantılarınızı yapın. Ve de SD kart tabi ki, tavsiyem class4 ve 2gb altı olsun. Bir de hoparlör gerekli, ben amplifikatörlü eski teyplerden kullandım, aldığım ses mükemmeldi! Ses seviyesi gayet yeterli, volüm 4/10’dayken bile yeterince yüksek.
4. 5V güç kaynağı. Ben ATX PSU kullandım, çünkü kuvvetli ve ucuz olmalarının yanısıra 3.3v, 5v ve 12v potansiyel farklarını size aynı anda sunuyor. Sadece siyah ve yeşik kabloları kısa devre yaparak anakarta takılmasını simüle etmeniz gerekli yoksa açılmaz. Bununla hem 5v lazerlere, hem de 12v led şeritlere ve Arduino’ya güç sağlayabilirsiniz. Arduino Vin girişine +12 ve Gnd girişine Gnd bağlantısını yaparsanız sisteme güç sağlamış olacaksınız, tavsiyem 12v üstünü zorlamayın. Bu proje için değil ama, örneğin step motor sürücüsüne ve Arduino’ya aynı hattan güç verip yanlışlıkla Voltaj yükseltmemeniz için bu prototipleme kartı girişine 7812 bağlayabilirsiniz.
5. Kullandığınız lazer adeti kadar ışık sensörü. Şimdi burası biraz önemli. Fotodirençler var fotodiyotlar var fototransistörler var hepsi iş görüyor ama hangisini seçmeli? Ben hemen hemen hepsini denedim, BPW13, BPW17, CDS, LDR vs vs. Benim önerim LS06’lar. Bulmanız zor, fakat en verimli sonuçları bu sensörle aldım.
6. Eğer farklı ses dosyalarını tetiklemek isterseniz, ses kümesi kadar buton veya komutatör. Yani benim sistemde 3 farklı ses kümesi vardı – bateri, hint çalgısı sitar ve mehter 🙂 Dolayısıyla 1 adet 3’lü komutatör kullanarak aralarında kolayca geçiş yapılabiliyor.
7. Keyfinize göre süsleme için ledler veya led şerit.

ELEKTRONİK KISIM:

Evet, sensörler aşağıdaki şekilde bağlanacak. Analog değer okuyoruz, dolayısıyla sinyal pini analog pinlerden biri olmalı.

Lazerlerin kafa kısmına yakın bir yere konulacak. Lazer ışığı elle kesildiğinde sensörün üzerine düşecek şekilde ayarlayın.

Lazerler ortalama 3v ile çalışıyor. ATX çıkışınızın 3.3v kaynağı ile enerji verebilirsiniz. Lazerleri paralel olarak bağlayın, yani 3.3v hepsinin +’sına gelsin. Lazer pointerlarda şöyle bir sistem var, normalde bu tip cihazların dış kısmı şase(gnd) ve iç kısmı fazdır; fakat bu parmak lazerlerde tam tersi, dış kısım (+) ve içteki yay GND. Bağlantılarınızı buna göre yapın.

YAZILIM KISMI:

Verdiğim kodun içerisine bakın, genelde Chipselect pin(CS) denen ve devre dışı kalacak olan pin 4 nolu pindir, ama Mega’da 53tür örneğin. Bu pinleri boş bırakmanız gerek (Shield kullanıyorsanız tabi, diğer türlü CS o pine girecek), ve de kartınızın tipine göre modifiye edeceksiniz. Bunun dışında TMRpcm kütüphanesini kullanıyorum ben, onu github’dan indirip libraries klasörüne atın, ve de Arduino IDE’yi baştan başlatın.

Lazer baterinin kodu –>> lazer_battery3

Kodun içerisine bakarsanız 3 tip ses kümesi var. Bu sesler için 3lü komutatörümüz var, ve komutatörü hangisine getirirsek o ses çalmaya başlıyor. Bu sayede evrensel bir müzik aletimiz oluyor. Eğer siz de böyle bir sistem isterseniz, Arduino’ya komutatör bağlantılarını tıpkı bir limitswitch bağlıyormuş gibi yapacaksınız.

Yazılım konusundaki son uyarım da ses dosyaları. Gelişigüzel bir ses dosyası atığınızda çalmayacaktır, robot postunun ses ile ilgili kısmını okursanız, ses dosyalarını nasıl encode etmeniz gerektiğini görebilirsiniz. Kısaca şöyle yazmıştım:

“Ses dosyalarını SD kartınıza atmadan önce özel bir formatta encode etmeniz gerekiyor. Yoksa ya ses dosyalarının bir kısmını duyamazsınız, ya dosya başlangıç ve bitişinde çok rahatsız edici bir gürültü gelir, ya tamamen gürültü gelir, ya da en kötüsü hiçbir şey duymaz ve sorunda hangi aşamada olduğunuzu kestiremezsiniz. Benim tavsiyem ses dosyalarını karta atmak için Wav Sample Rate Converter programını kullanın, ve ses formatınız 8bit, mono ve 16khz olsun.”

BARUTU LAZERLE NASIL ATEŞLEDİK?

Bu proje çok tehlikeli bir proje, gözlerinizde ciddi hasarlara, görme kayıplarına yol açabilir. Yangına yol açabilir. Evcil hayvanınız varsa zarar verebilir. Lütfen evde denemeyin. Lazer yansımaları da aynı etkiyi yapabilir. Gerekli korunma yöntemlerini iyi öğrenin, yani lazere karşı doğru korunma gözlüklerinizi takın. Her lazer koruma gözlüğü her dalga boyundaki lazere karşı KORUMA SAĞLAMAZ! Kullanacağınız lazerin dalga boyuna karşı koruyan iş güvenlik malzemelerini kullanmanız şart! Bunlara çok dikkat edin.

UNUTMAYIN! Işık hızı yaklaşık 299.792.458 m/saniyedir. Yani sizin gözünüzü açıp kapatabileceğinizden çok ama çok daha hızlı. Lazerden kaçamazsınız. Denemeye de değmez bence 🙂

Şimdi, bunu yapmak için 2 seçeneğiniz var. Ya piyasadaki pahalı lazerlerden alacaksınız, ya da 200mw lazer diyot bulacak ve onu bir modifikasyon ile güçlendirerek yakıcı lazere dönüştüreceksiniz.

Lazer diyota bir sürücü devresi gerekiyor, onun için şu devreyi kullanıyoruz. Genelde bu tip durumlarda LM317t voltaj regülatörü olarak kullanılır.

Diyot için mutlaka ama mutlaka soğutucu gerekir, ve de çok hassaslardır, dikkatli davranın elinizden kesinlikle düşürmeyin vs. Yukarıdaki devredeki bağlantıları yapın. Şimdi verdiğiniz akımı devredeki 100 ohm potansiyometreyi kullanarak çok ince ince arttırın, öyle bir nokta gelecek ki, lazer bir an için maksimum güçte yanıyormuş gibi yapıp ışığını azaltacak, işte o konumu arıyoruz! Hemen biraz geri sarıp o maksimum ışık noktasını yakalayın. Tebrikler, şimdi lütfen yukarıdaki güvenlik uyarılarımızı bir daha okuyun.

VE SONUÇ:

Türk İşi ekibi sosyal medya hesapları:

Facebook: facebook.com/ntv.turkisi Twitter: @ntv_turkisi Instagram: ntv_turkisi Youtube kanalı: TÜRK İŞİ

Kişisel hesaplarımız:

Murat Kızılkaya Twitter: @muratkizilk, Instagram: muratkizilk

Metin Şahin Twitter: @MetinSahin_m, Instagram: METINSAHIN_M

Fatih Yıldız Twitter: @FatihTvittir, Instagram: fatihyildiz1981

Özkan Özarslan Twitter: @ozkankim, Instagram: ozarslanozkan

Lazer Bateri Nasıl Yapılır?